Kancelaria Adwokat Mateusz Daniluk

Logo kancelarii adwokackiej Mateusza Daniluka – Adwokat Wrocław

Adwokat Mateusz Daniluk

Kancelaria Prawna

Menu

Warunkowe umorzenie postępowania

Co należy zrobić, aby skorzystać z warunkowego umorzenia postępowania karnego?

Warunkowe umorzenie postępowania karnego jest instytucją prawną umożliwiającą zakończenie sprawy bez wydania wyroku skazującego. Stanowi korzystne rozwiązanie dla sprawców przestępstw o mniejszym ciężarze gatunkowym, którzy spełniają określone warunki ustawowe. W artykule omówimy przesłanki zastosowania tej instytucji, procedurę oraz jej skutki.

 

Warunkowe umorzenie jest szansą dla osób, które popełniły czyn zabroniony, ale sąd uznał, że ich dalsza kryminalizacja byłaby niecelowa. Nie oznacza ono jednak całkowitego uniewinnienia. Sprawca nadal ponosi konsekwencje swojego czynu, choć w łagodniejszej formie.

Czym jest warunkowe umorzenie postępowania?

Warunkowe umorzenie postępowania karnego jest instytucją przewidzianą w art. 66-68 Kodeksu karnego (k.k.), która polega na odstąpieniu od skazania sprawcy i zakończeniu sprawy bez wydania wyroku skazującego. Jest ono stosowane w sytuacjach, gdy społeczna szkodliwość czynu jest niewielka, a sprawca nie wymaga wymierzenia kary.

Porównanie warunkowego umorzenia z innymi środkami prawnymi

Instytucja

Skutki prawne

Zastosowanie

Warunkowe umorzenie

Brak skazania, okres próby

Przestępstwa zagrożone karą do 5 lat pozbawienia wolności

Zawieszenie wykonania kary

Skazanie, ale kara nie jest wykonywana

Przestępstwa z wyższą karą, gdzie możliwe jest warunkowe zawieszenie

Uniewinnienie

Brak winy i skazania

Brak dowodów na popełnienie przestępstwa

Warunki zastosowania warunkowego umorzenia

Zgodnie z art. 66 k.k., warunkowe umorzenie może zostać zastosowane, gdy spełnione są następujące przesłanki:

Przesłanka

Opis

Niska społeczna szkodliwość czynu

Przestępstwo musi mieć niewielki ciężar gatunkowy.

Wina sprawcy nie jest znaczna

Sąd ocenia okoliczności czynu oraz zamiar sprawcy.

Brak wcześniejszej karalności

Dotyczy przestępstw umyślnych; wyjątek stanowią przestępstwa nieumyślne.

Korzystna prognoza kryminologiczna

Sąd uznaje, że sprawca nie popełni kolejnego przestępstwa.

Czyn zagrożony karą do 5 lat pozbawienia wolności

Warunkowe umorzenie nie jest dostępne dla sprawców poważniejszych przestępstw.

Każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie, co oznacza, że sąd analizuje zarówno okoliczności czynu, jak i postawę sprawcy. Jeśli istnieje ryzyko recydywy lub sąd uzna, że sprawca nie wykazuje skruchy, warunkowe umorzenie może nie zostać zastosowane.

Procedura uzyskania warunkowego umorzenia

  1. Złożenie wniosku – Wniosek o warunkowe umorzenie może złożyć oskarżony, jego obrońca, prokurator lub sąd z urzędu.
  2. Postępowanie dowodowe – Sąd bada okoliczności sprawy, analizując spełnienie przesłanek warunkowego umorzenia. Ocenia również ewentualne dowody przemawiające za dalszym prowadzeniem postępowania.
  3. Rozprawa sądowa – Sąd rozpoznaje wniosek i podejmuje decyzję.
  4. Wydanie postanowienia – Jeśli sąd uzna, że spełnione są warunki, postępowanie zostaje warunkowo umorzone na okres próby.

Okres próby i obowiązki sprawcy

Sąd określa okres próby na 1 do 3 lat. W tym czasie sprawca może zostać zobowiązany do:

  • naprawienia szkody,
  • przeproszenia pokrzywdzonego,
  • zapłaty nawiązki,
  • wykonywania prac społecznych.

Sprawca może być również objęty nadzorem kuratora. Oznacza to konieczność regularnego kontaktu z kuratorem i przestrzegania ustalonych zasad.

Konsekwencje naruszenia warunków próby

Jeżeli w okresie próby sprawca:

 

  • popełni nowe przestępstwo,
  • naruszy nałożone obowiązki,
  • nie wywiąże się z naprawienia szkody, sąd może podjąć decyzję o podjęciu postępowania karnego i skazaniu sprawcy.

Skutki warunkowego umorzenia

Warunkowe umorzenie nie jest równoznaczne ze skazaniem. Sprawca nie figuruje w rejestrze skazanych, a po pomyślnym zakończeniu okresu próby postępowanie zostaje definitywnie zakończone. W praktyce oznacza to, że:

 

  • nie jest się uznawanym za osobę skazaną,
  • można ubiegać się o pracę w zawodach wymagających niekaralności,
  • nie ma formalnych konsekwencji prawnych związanych z wyrokiem skazującym.

Warunkowe umorzenie jest korzystnym rozwiązaniem dla sprawców drobnych przestępstw. Jego uzyskanie wymaga spełnienia określonych przesłanek, a decyzję w tym zakresie podejmuje sąd na podstawie całokształtu okoliczności sprawy.

Jest to instytucja pozwalająca na uniknięcie stygmatyzacji skazaniem, ale jednocześnie wiąże się z określonymi obowiązkami wobec sądu i pokrzywdzonych. Osoby, które mają szansę na skorzystanie z tej instytucji, powinny rozważyć skorzystanie z pomocy adwokata, który pomoże odpowiednio przygotować wniosek i strategię procesową.

Ostatnie wpisy