Kancelaria Adwokat Mateusz Daniluk

Sprawy frankowe - żądania kredytobiorców

W latach 2004-2009 grupa około miliona kredytobiorców zaciągnęła kredytu indeksowane i denominowane powiązane z walutą CHF. Był to okres, gdy kurs franka szwajcarskiego osiągał historycznie niskie wartości. Pierwotnie kredytobiorcy mogli cieszyć się niższymi kosztami związanymi z wykonywaniem umowy, w porównaniu do osób, które zdecydowały się skorzystać z klasycznych kredytów złotówkowych. Co więcej, kredyty powiązane z CHF były zdecydowanie łatwiej dostępne, niż kredyty złotówkowe, z uwagi na niższą zdolność kredytową, wymaganą do zawarcia umowy kredytu. Nie sposób więc, dziwić się osobom, które skorzystały z tak, wydawałoby się atrakcyjnej oferty. Warto dodać także, że częstokroć kredyt powiązany z CHF był jedynym faktycznie proponowanym kredytobiorcom, zazwyczaj wskazywano, że kredytobiorcy nie mieli zdolności kredytowej na kredyt złotówkowy.

Początek problemów frankowiczów

Problemy tzw. frankowiczów rozpoczęły się wraz ze wzrostem kursu franka szwajcarskiego. Spotęgowane zostały decyzją podjętą w 2015 r. przez Szwajcarski Bank Centralny o uwolnieniu kursu franka szwajcarskiego. Wzrost kursu waluty, z którą powiązane były kredyty indeksowane i denominowane, bezpośrednio prowadził do wzrostu rat kredytu. Tak znaczny wzrost kursu CHF, prowadzi do absurdalnej sytuacji, saldo kredytu, pomimo dokonywania regularnej spłaty rat kredytu przez kilkanaście lat, nie malało, a wręcz rosło. Z uwagi na pogarszającą się sytuację finansową „Frankowiczów”, część z nich zdecydowała się szukać pomocy, na drodze postępowania sądowego, jak się okazuje całkiem skutecznie.

Niedozwolone postanowienia umowne w umowach kredytów indeksowanych/denominowanych do walut obcych

Analiza prawna szeregu umów kredytowych indeksowanych/denominowanych do CHF pozwoliła dostrzec, że większość umów kredytowych obecnych w obiegu prawnym zawiera klauzule abuzywne. Są to niedozwolone postanowienia umowne, które:
 
· kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami,
· rażąco naruszają interesy konsumenta,
· nie były uzgadniane indywidualnie z konsumentem.
 
Klauzule abuzywne występujące w umowach kredytowych powiązanych z walutą CHF, w głównej mierze dotyczą stosowania różnych tabel kursowych przy obliczaniu kwoty kapitału kredytu i obliczaniu wysokości miesięcznej raty. Banki dysponowały niemalże całkowitą dowolnością w sporządzaniu tabel kursowych, co w efekcie prowadziło do skrajnie niekorzystnego kształtowania interesów wielu konsumentów.

Jak orzekają Sądy w sprawach frankowych?

Przeważająca linia orzecznicza w sprawach frankowych, zarówno w polskich sądach powszechnych, jak i Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej wygląda bardzo korzystnie dla kredytobiorców. Szacuje się, że w przyszłości kształtować będzie się jeszcze korzystniej. Kredytobiorcy, którzy zdecydowaliby się dochodzić swoich praw na drodze postępowania sądowego, mają do dyspozycji dwa roszczenia:

·       unieważnienie umowy kredytu polegające na ustaleniu przez Sąd, iż umowa kredytowa zawarta pomiędzy Kredytobiorcą, a Bankiem przestaje obowiązywać. W takim przypadku Bank powinien zwrócić Kredytobiorcy wszelkie środki związane z wykonywaniem umowy kredytu, natomiast Kredytobiorca powinien zwrócić kwotę udostępnionego kapitału kredytu, 

·       „odfrankowienie” powodujące, że umowa nadal obowiązuje, eliminuje się z niej jednak niedozwolone klauzule. Przyjmuje się założenie, zgodnie z którym niedozwolone postanowienia umowne od samego początku wykonywania umowy nie powinny się w niej znaleźć. W związku z tym nadpłacone kwoty zostają zwrócone przez Bank na rzecz Kredytobiorców.

 

Aktualnie szanse na wygraną w sądzie są bardzo obiecujące, Sądy coraz częściej uwzględniają żądania kredytobiorców. Należy jednak pamiętać, że każda sprawa jest indywidualna, warto więc każdorazowo zasięgnąć pomocy u doświadczonego prawnika.